In dit pand, op de hoek van de Amstel (vroeger het Portugees Joodse Oude Vrouwenhuis) woonden tijdens de oorlog minimaal 15 personen die de oorlog niet overleefden.
Cato Swaap-Härtz, verpleegster
9 oktober 1911 – Auschwitz, 24 september 1943 – 31 jaar
Cato Swaap-Härtz op Joods Monument
Rebecca Bak, diamantslijpster
21 februari 1904 – Sobibor, 23 juli 1943 – 39 jaar
David Zante, diamantbewerker
14 mei 1911 – Auschwitz, 10 mei 1944 – 32 jaar
Echtgenote heeft de oorlog overleefd.
Frederika Polenaar-Wallach
7 mei 1862 – onbekende plaats 1 januari 1942 – 79 jaar
Wilhelmina Polenaar, pianolerares
29 juli 1892 – Sobibor, 9 april 1943 – 50 jaar
Samuël Duque, leerbewerker
19 mei 1886 – Auschwitz, 24 september 1942 – 56 jaar
Henriette Duque-Gazan Klik voor foto’s
27 april 1885 – Auschwitz, 24 september 1942 – 57 jaar
Henriette Duque-Gazan op Joods Monument
Saartje Lesgever, naaister
11 oktober 1890 – Auschwitz, 17 september 1942 – 51 jaar
Salomon Ensel, bloemenventer
7 maart 1910 – Sobibor, 16 juli 1943 – 33 jaar
Salomon Ensel op Joods Monument
Rebecca Ensel-Prins
6 mei 1909 – Sobibor, 16 juli 1943 – 34 jaar
Abraham Ensel
3 januari 1935 – Sobibor, 16 juli 1943 – 8 jaar
Leentje Groen, dienstmeisje
15 juni 1902 – Auschwitz, 10 september 1942 – 40 jaar.
Eduard del Canho
2 juli 1909 – Sobibor, 23 juli 1943 – 34 jaar
Eduard del Canho op Joods Monument
Rebecca del Canho-Knokker
5 maart 1917 – Sobibor, 23 juli 1943 – 26 jaar
Portugees Israelitisch Oude Vrouwenhuis
Vanaf 1794 was het enorme pand op nummer 2 in gebruik als een ‘Oude Vrouwenhuis van de Portugees Israëlitische Gemeente’. Dat was een van de vele zorginstellingen die door joodse gemeenten zelf moesten worden opgericht om hun eigen mensen te kunnen helpen. Het heeft tot in het eerste gedeelte van de 20ste eeuw als Oudevrouwenhuis dienst gedaan.
Voordat dit pand in gebruik werd genomen zaten de Portugees Joodse mannen en vrouwen samen in een tehuis aan de Weesperstraat dat al in 1749 was opgericht.
Toen dat niet meer voldeed zijn er twee nieuwe panden gebouwd, één voor de oude vrouwen (Nieuwe Keizersgracht 2) en één voor de mannen, (Nieuwe Herengracht 33).
Nieuwe Keizersgracht 2 is op de Gemeentelijke Monumentenlijst geplaatst, als voorbeeld van joods cultuurhistorisch erfgoed. Nieuwe Herengracht 33 wordt al lang als studentenhuis gebruikt en heeft een prachtige gevelsteen, die enkele jaren geleden is gerestaureerd.
De tassenfabriek van Willy Lindwer
Op Nieuwe Keizersgracht 2, 3 hoog werd direct na de oorlog Willy Lindwer geboren. Later verhuisde de familie naar 2-4 hoog. Daar had zijn vader (op de verbouwde zolder) een lederen damestassen fabriek. Willy Lindwer is de man die later vele documentaires en films maakte over onder andere De Joodse Raad ‘Het Fatale Dilemma’.
Overzicht van het werk van Willy Lindwer (Wikipedia)
Mw. H. Duque Gazan
Mevrouw Duque wordt geroemd in een artikel uit het NIW van 1929 (PDF) om haar organisatorische gaven. Dit ter gelegenheid van het 10-jarig bestaan van de Vereniging “Ritueel Eten Op Reis”(R.E.O.R.).
In het blad Misjpoge van maart 2013 wordt aandacht besteed aan ‘Joodse vakanties in de vorige eeuw’ in een aantrekkelijk artikel van Rogier Foyer. Reizen was in het begin van de 20e eeuw nog helemaal niet zo gewoon en voor joodse gezinnen zeker ook niet, omdat met name het koosjer eten extra zorg behoefde. Pas in 1910 zorgde de ANDB onder leiding van Henri Polak er voor dat men een week en doorbetaald, vakantie kon nemen. Misjpoge heeft een serie artikelen waarin mevrouw Duque wordt genoemd op internet geplaatst.
Lees meer over Joodse vakanties in de vorige eeuw op de website van Joods Amsterdam.
